دیابت یك بيماری متابوليكی است که عمدتاً به دليل اختلال در گيرنده های انسولين یا کاهش انسولين ایجاد می شود و عوامل ژنتيكی و محيطی مختلفی در بروز این بيماری مؤثر هستند. این بيماری دارای عوارض مختلفی مانند بيماری های قلبی – عروقی، اختلال بينایی و نوروپاتی دیابتی می باشد. در نوروپاتی دیابتی،سرعت هدایت پيام های عصبی کاهش یافته و این کاهش سرعت، عدم پاسخ به موقع نسبت به محرک های آسيب زا را درپی دارد.
در مطالعات مختلف، تأثير عصاره گياهانی مانند آویشن ، خارخاسك و سنجد بر درد نوروپاتی دیابتی مورد بررسی قرار گرفته است. ترکيبات فلاونوئيدی موجود در گياهان (آویشن ، خارخاسك و سنجد ) دارای خاصيت آنتی اکسيدانی بوده و رادیكال های آزاد را کاهش می دهند. در مطالعات مختلف، تأثير مثبت این ترکيبات فلاونوئيدی بر درد نوروپاتی دیابتی نشان داده شده است.کوئرستين و جنيستئين که از انواع ترکیبات فلاونوئیدی موجود در این گیاهان می باشند، درد نوروپاتی دیابتی را بهبود می بخشد و همچنين می تواند باعث کاهش رادیكال های آزاد شوند که علت آن می تواند تأثير این ترکيب فلاونوئيدی بر سيستم اوپيوئيدی بدن انسان باشد.
در مطالعات مختلف گزارش شده است که سنجد دارای مواد مؤثره مختلفی شامل ترکيبات پلی فنولی، فلاونوئيدی، ترپنوئيدها و گليكوزیدهای قلبی می باشد. با توجه به وجود مقادیر زیادی از ترکيبات فلاونوئيدی و پلی فنولی در سنجد ، نتایج مطالعه نشان داد که عصاره آبی سنجد درد نوروپاتی دیابتی را بهبود می بخشد که علت آن می تواند مهار رادیکال های آزاد، آنزیم سیکلواکسیژناز- ۲ و سیتوکنین های التهابی باشد.
منبع:
Tamtaji OR, Talaei SAR, Taghizadeh M. The effect of aqueous extract of Elaeagnus angustifolia on diabetic neuropathic pain in streptozotocin-induced diabetic rats. Qom Univ Med Sci J 2015; 9(5):61-70. Forouzanfar F, Hosseinzadeh H. Medicinal herbs in the treatment of neuropathic pain: a review. Iran J Basic Med Sci 2018; 21:347-358.